مهدی صالح – بر گزاری مراسم اسفند اسفنده در ازان سرفراز

اینجا ازان است
سرای ما
سرای انسان های امیدوار
مردمی غیور که در غم وشادی هم شریکند
و پر از نشاط وشادمانی
درکنار هم
با هم
وبرای هم
برفراز قله های عشق ورزی ومحبت
بادلهایی نرم
وعطرهایی آمیخته با گل محمدی
بنفش به رنگ زعفران
وداغ ودلچسب همچون شعله های آتش
که درکنارش
همیشه دلخوشند وشادمان
آری
اینجا ازان است
ازان من
ازان تو
ازان همه ما ازانیان

بر گزاری مراسم اسفنده در ازان سرفراز
این رسم که به یادگار مانده از رسوم باستانی می باشد ، به مناسبت فرارسیدن اسفند ماه که از سویی خاتمه زمستان و از سوی دیگر نزدیک به زمان زایش گوسفندان می باشد بر گزار می گردد. به نحوی که نوجوانان و جوانان در اغازین لحظات فرا رسیدن شب اول اسفند ، با تشکیل دسته های چند نفری که اغلب کمتر از ده نفر می باشد ، یک نفر به عنوان سر دسته و تک خوان سروده معین می شود و با مراجعه به درب منازل با سرودن شعر اسفنده که به آ ن اشاره می گردد به این رسم می پرداختند.
مضمون و محتوای سروده بشارت آ غاز زمستان و پاره ای از دعاها و آ رزوها ست در رثای صاحب خانه که سر دسته آ نها را با صدای بلند می خواند و سایر اعضای گروه پس از هر مصرع فریاد آ های آ های (اوهوی اوهوی ) سر می دهند. صاحب خانه بسته به بضاعت و کرم خود مقداری تنقلات از جمله کشمش،توت خشک،سنجد،برگه زردآلو و …به سردسته هدیه می کند .

امروزه وجه نقد نیز اضافه گردیده است.در پایان شب کلیه هدایا که توسط سردسته جمع شده است به نسبت اعضا تقسیم می شود.
این رسم هم اکنون نیز هر ساله با اغاز اسفند برگزار می گردد.
طبق گفته کهنسالان در سنوات قدیم تر افرادی که تصمیم بر اجرای این رسم به صورت انفرادی داشتند به پشت بام برخی منازل از جمله اقوام نزدیک می رفتند و کلاهی را که با ریسمان به صورت دلو درست کرده بودند ، از نورگیر بالای سقف های گنبدی به داخل منازل می فرستادند و صاحبخانه مقداری از تنقلات فوق الذکر را درون آ ن کلاه می ریخت و فرد بالا می کشید.
محتوای سرود که ابیاتی آ میخته در زبان فارسی و گویش محلی ازانی می باشد به شرح زیر می باشد:
اسفنده وموسفنده اهوی اهوی
،زاییدنه گوسفنده اهوی اهوی
،هرکی بزانه پور بو اهوی اهوی
،طاق کیش جی سوربو اهوی اهوی،هرکی به زانه دت بو اهوی اهوی،کیش پره قالی بو اهوی اهوی،بشقابای نطنزی اهوی اهوی،وردابیانلرزی اهوی اهوی
،زودباش داریم میلرزیم اهوی اهوی،ازسرمای زمستون اهوی اهوی،زمستونه زمستون اهوی اهوی،صدایه کش کش ایه اهوی اهوی،همبونی کشمش ایه اهوی اهوی،قلیونه راچاقش کن اهوی اهوی،تابکشیم دودی اهوی اهوی،مرخص شویم زودی اهوی اهوی
زود باش داریم می لرزیم اوهوی اوهوی
از سرمای زمستون اوهوی اوهوی
در ابیات پایانی نامی از صاحبخانه آ ورده می شود و به او تاکید می کنند که زودتر بیرون بیاید برای مثال اگر نام او علی بوده،:
علی آ قا شمایی اوهوی اوهوی
از باغ شاه می آ یی اوهوی اوهوی